Ứng Dụng Tư Duy Hệ Thống Để “Nhìn Xa, Trông Rộng, Nghĩ Sâu”

Ứng dụng tư duy hệ thống giúp nhà lãnh đạo “nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu” trong lãnh đạo đội ngũ và quản trị doanh nghiệp. Phương pháp tư duy này không chỉ hỗ trợ các nhà lãnh đạo lên kịch bản chiến lược phát triển dài hạn mà còn làm rõ mối liên kết giữa các yếu tố nội bộ và ngoại cảnh hỗn độn, phức tạp, từ đó đưa ra được giải pháp toàn diện và bền vững. Nhờ tư duy hệ thống, nhà lãnh đạo có thể phân tích kỹ lưỡng nguyên nhân gốc rễ và xây dựng chiến lược phù hợp, giúp doanh nghiệp thích nghi và phát triển trong môi trường không ngừng biến động. 

Tư duy hệ thống có thể được ứng dụng hiệu quả để “nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu”. Trong bài viết này, True Success sẽ giúp bạn xem xét cách tư duy này có thể được áp dụng trong từng khía cạnh.

Ứng dụng Tư duy hệ thống để “Nhìn xa”

Định nghĩa “Nhìn xa” trong Tư duy hệ thống

• Dự báo xu hướng dài hạn: Tư duy hệ thống giúp nhận diện các mô hình và xu hướng cho phép dự đoán các kết quả trong tương lai xa.
• Xem xét tác động lan tỏa: Hiểu được cách một quyết định có thể ảnh hưởng đến nhiều phần khác nhau của hệ thống theo thời gian.
• Phân tích kịch bản: Xây dựng và đánh giá nhiều kịch bản tương lai khác nhau dựa trên các biến số khác nhau trong hệ thống.
• Hướng đích: Tư duy hệ thống giúp nhà lãnh đạo xây dựng đích và hướng đích. Một hệ thống mở thường không chỉ có một đích mà có nhiều đích.

Đích của doanh nghiệp được thể hiện thông qua tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu dài, trung hạn. Nhà lãnh đạo có tư duy hệ thống luôn triển khai mọi chiến lược, chính sách, hành động để hướng đúng đích, đạt đích.

>>> Xem thêm: Phân Biệt Tư Duy Hệ Thống Với Các Loại Hình Tư Duy Khác

Ứng dụng tư duy hệ thống để “Nhìn xa” của Starbucks

Một ví dụ điển hình về ứng dụng tư duy hệ thống để “nhìn xa” là cách Starbucks đã dự báo và chuẩn bị cho xu hướng tiêu dùng bền vững.

Vào những năm 2000, Starbucks bắt đầu nhận thấy các dấu hiệu thay đổi trong thị hiếu khách hàng. Ngày càng nhiều người quan tâm đến vấn đề môi trường và tính bền vững, từ nguồn gốc hạt cà phê đến tác động của các sản phẩm nhựa dùng một lần. Nhìn thấy xu hướng này, Starbucks đã áp dụng tư duy hệ thống để dự báo tác động lâu dài và chuẩn bị cho sự chuyển dịch này bằng cách phân tích các yếu tố ảnh hưởng:

Dự báo xu hướng dài hạn

Starbucks đầu tư vào các chương trình như “C.A.F.E. Practices” nhằm hỗ trợ các nông trại cà phê tại hơn 30 quốc gia trên thế giới. Điều này không chỉ giúp họ đáp ứng nhu cầu thị trường tương lai mà còn bảo đảm nguồn cung cà phê ổn định và chất lượng. Đây là chiến dịch mang tính đạo đức của Starbucks.

Xem xét tác động lan tỏa

Công ty đã dự đoán rằng các sản phẩm nhựa sẽ sớm trở thành vấn đề nghiêm trọng đối với các thương hiệu lớn và cam kết loại bỏ ống hút nhựa, đầu tư vào cốc tái sử dụng và khuyến khích khách hàng mang cốc cá nhân. Quyết định này không chỉ giảm tác động đến môi trường mà còn củng cố hình ảnh thương hiệu thân thiện với môi trường.

Phân tích kịch bản

Starbucks đã chuẩn bị nhiều kịch bản như tiếp tục đầu tư vào vật liệu thân thiện môi trường, hợp tác với nhà cung cấp để tối ưu chi phí cho các sản phẩm xanh hơn, hoặc thậm chí thay đổi mô hình dịch vụ để tăng cường trải nghiệm bền vững. Những kịch bản này được đánh giá và lựa chọn dựa trên khả năng đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong dài hạn.

Hướng đích

Với mục tiêu “phát triển bền vững” Starbucks tập trung vào xây dựng thương hiệu không chỉ cho lợi nhuận mà còn vì tác động tích cực lên cộng đồng và môi trường. Chiến lược này đã củng cố sự tin tưởng từ khách hàng và duy trì vị thế trong ngành.

Nhờ ứng dụng tư duy hệ thống, Starbucks đã “nhìn xa” để dự đoán và đáp ứng xu hướng tiêu dùng, từ đó duy trì sự phát triển bền vững trong một ngành dịch vụ bị biến động bởi nhiều yếu tố từ nhà cung cấp cho tới khách hàng.

Ứng dụng tư duy hệ thống để “Trông rộng”

Định nghĩa “Trông rộng” trong Tư duy hệ thống

• Xem xét toàn diện: Nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, lĩnh vực khác nhau, thường xem xét cả các yếu tố tác động và bị tác động (cả hữu hình lẫn vô hình) bên ngoài hệ thống đang nghiên cứu.
• Nhận diện mối liên kết: Hiểu được sự kết nối giữa các yếu tố khác nhau trong hệ thống, kể cả những yếu tố có vẻ không liên quan trực tiếp.
• Đa dạng hóa quan điểm: Tích hợp nhiều góc nhìn và ý kiến từ các bên liên quan khác nhau.

>>> Xem video: Tư duy hệ thống là gì?

Ứng dụng tư duy hệ thống để “Trông rộng” của Unilever

Một ví dụ điển hình về ứng dụng tư duy hệ thống để “trông rộng” là cách Unilever đã triển khai “Kế hoạch Sống bền vững” vào năm 2010. Với mục tiêu giảm một nửa tác động môi trường và nâng cao điều kiện sống của người lao động trong chuỗi cung ứng. Unilever đã đạt được những bước tiến đáng kể nhờ vào việc xem xét toàn diện và nhận diện mối liên kết trong hệ thống.

Xem xét toàn diện

Unilever nhận ra rằng việc cải thiện điều kiện sống của nông dân và công nhân không chỉ góp phần vào sự phát triển bền vững mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng và nguồn cung ổn định của nguyên liệu đầu vào. Trong năm đầu tiên của kế hoạch, Unilever đặt mục tiêu giúp hơn 500 triệu người cải thiện sức khỏe và điều kiện vệ sinh, đồng thời cam kết đến năm 2020 sẽ nâng cao thu nhập cho hơn 2,5 triệu nông dân và công nhân trong chuỗi cung ứng.

Nhận diện mối liên kết

Qua nghiên cứu chuỗi cung ứng của mình, Unilever nhận ra rằng những yếu tố như nước, khí hậu và sinh kế của người nông dân đều có tác động lẫn nhau, ảnh hưởng đến sản phẩm cuối cùng. Để giảm sự phụ thuộc vào nguồn nước tại các khu vực sản xuất đang chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, Unilever áp dụng các phương pháp canh tác tiết kiệm nước cho các nông dân cung ứng lúa mì và cây trồng ở Ấn Độ. Nhờ đó, sản lượng ổn định hơn và giảm thiểu được rủi ro từ tình trạng thiếu nước.

Đa dạng hóa quan điểm

Unilever lắng nghe ý kiến từ nhiều phía, bao gồm chính quyền địa phương, tổ chức phi chính phủ, và các đối tác trong ngành. Chẳng hạn, thông qua đối thoại với tổ chức Oxfam, Unilever xác định cần tăng cường hỗ trợ cho người lao động nữ trong chuỗi cung ứng. Đến năm 2015, nhờ kế hoạch này, Unilever giúp hơn 600.000 phụ nữ có công việc tốt hơn với quyền lợi về sức khỏe và sự an toàn được nâng cao. 

Kết quả của chiến lược này cho thấy hiệu quả bền vững: doanh thu của các sản phẩm bền vững chiếm hơn 50% tăng trưởng của Unilever vào năm 2016, đóng góp vào doanh thu tổng hơn 52 tỷ euro của tập đoàn .

Ứng dụng tư duy hệ thống để “Nghĩ sâu”

Định nghĩa “Nghĩ sâu” trong Tư duy hệ thống

• Phân tích nguyên nhân gốc rễ: Đi sâu vào cốt lõi của vấn đề thay vì chỉ xem xét các triệu chứng bề mặt.
• Hiểu cấu trúc hệ thống: Nghiên cứu cách thức hoạt động của hệ thống, bao gồm các quy luật, nguyên tắc và động lực nội tại.
• Xem xét phản hồi và tương tác: Phân tích cách các phần tử trong hệ thống tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau.

Ứng dụng tư duy hệ thống để “nghĩ sâu” của Ford

Một ví dụ nổi bật về ứng dụng tư duy hệ thống để “nghĩ sâu” là cách hãng xe Ford giải quyết vấn đề hiệu suất làm việc và chi phí bảo trì của dây chuyền lắp ráp trong đầu những năm 2000. Ford đã nhận ra rằng để cải thiện năng suất không chỉ đơn thuần là tăng tốc độ dây chuyền mà cần phải đi sâu vào các yếu tố cấu thành hệ thống và phân tích nguyên nhân gốc rễ.

Phân tích nguyên nhân gốc rễ

Năm 2005, Ford nhận thấy tỉ lệ bảo trì máy móc tăng vọt ở các dây chuyền lắp ráp tại nhà máy Rouge, Michigan. Sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng, Ford phát hiện ra rằng sự gia tăng bảo trì không phải do tốc độ dây chuyền, mà do các quy trình vệ sinh và bảo dưỡng máy móc chưa được tối ưu, dẫn đến sự tích tụ chất bẩn làm giảm tuổi thọ thiết bị.

Hiểu cấu trúc hệ thống

Ford không chỉ điều chỉnh quy trình bảo dưỡng mà còn tái cấu trúc dây chuyền lắp ráp. Công ty đã sử dụng hệ thống “Six Sigma” để theo dõi và phân tích chi tiết từng bước trong quy trình, từ việc vận chuyển linh kiện, lắp ráp đến kiểm tra chất lượng sản phẩm. Dựa trên kết quả phân tích, Ford áp dụng thay đổi như việc giảm thiểu di chuyển không cần thiết, giúp công nhân thao tác hiệu quả hơn và giảm thời gian ngừng máy.

Lời kết

Việc ứng dụng tư duy hệ thống trong công việc không chỉ giúp nhà lãnh đạo “nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu” mà còn mở ra những giải pháp hiệu quả, sáng tạo cho các vấn đề phức tạp. Đây chính là chìa khóa để các nhà lãnh đạo vẽ ra những chiến lược dài hạn, gắn kết mục tiêu với từng bước đi và xây dựng một tổ chức linh hoạt, bền vững. Bằng cách xem xét toàn diện, hiểu rõ từng yếu tố trong hệ thống và luôn có góc nhìn sâu sắc về các tương tác, doanh nghiệp sẽ sẵn sàng đối mặt và thích ứng nhanh chóng với những thay đổi của thị trường.

XEM THÔNG TIN KHÓA TƯ DUY HỆ THỐNG DÀNH CHO LÃNH ĐẠO